Elektrische step legaal in 2023

Er is eindelijk weer wat nieuws naar buiten gekomen over de elektrische step in Nederland. Zo schreef Cora van Nieuwenhuizen (minister van Infrastructuur & Waterstaat) in een kamerbrief over de nieuwe regels omtrent 'Licht Elektrische Voertuigen', waar elektrische steps onder vallen. De nieuwe regels voor elektrische steps zullen naar alle waarschijnlijkheid in het najaar van 2023 in werking treden.

Betekent dit dat de elektrische step in Nederland in 2023 legaal de weg op mag? En onder welke voorwaarden en regels zal dit dan gebeuren? We vertellen je er graag iets meer over.

Update: Definitief Kader Licht Elektrische Voertuigen

Het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat heeft het nieuwe Kader Licht Elektrische Voertuigen opgesteld. In het kader wordt de richting van de nieuwe regels rondom licht elektrische voertuigen, waaronder elektrische steps, aangegeven. Vanuit dit kader zal uiteindelijk wet- en regelgeving moeten voortkomen. Naar verwachting zal het nieuwe kader in het najaar van 2023 in werking treden.

Er dienen diverse procedures gevolgd te worden en dit proces zal moeten leiden tot duidelijk regelgeving omtrent licht elektrische voertuigen. Minister van Nieuwenhuizen verwacht dat de regels vanaf september 2023 in werking kunnen treden. Echter is het nog niet honderd procent zeker of je met de elektrische step in 2023 legaal op de weg mag rijden.

Wat staat er in het definitieve Kader Licht Elektrische Voertuigen?

Het definitieve LEV-kader is het resultaat van een intensief onderzoek en een consultatieproces waarin alle relevante partijen en experts, waaronder de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) en de RDW, betrokken waren.

Het LEV-kader stelt specifieke eisen aan licht elektrische voertuigen voor verschillende categorieën, met betrekking tot de techniek (het voertuig), de gebruiker (de mens) en de manier waarop het past in het bestaande verkeer (de omgeving). Dit stelt voor dat voor gelijksoortige LEV's dezelfde regels gelden.

Het LEV-kader bestaat uit diverse categorieën en sets regels die de eisen concreet vertalen naar drie sets van regels: voor de toelating en het toezicht, de toelating tot de weg en het gebruik op de weg.

Categorie indeling van het LEV-kader

Het LEV-kader is verdeeld in vier verschillende categorieën. De eerste twee categorieën richten zich op voertuigen die vooral bedoeld zijn voor individueel gebruik, zoals fietsen met trapondersteuning (1a) en elektrische steps (1b). De andere twee categorieën zijn gericht op het vervoer van goederen (2a) en meerdere personen (2b).

1. Wijze van toelating en toezicht

De wijze van toelating tot de weg (zelfcertificering of goedkeuring) en de wijze van toezicht (op de markt of op de fabricage) worden bepaald per categorie. Bij zelfcertificering is de fabrikant verantwoordelijk voor het voldoen aan de gestelde eisen en wordt hier toezicht op gehouden door de inspectiedienst.

Bij goedkeuring beoordeelt de RDW of het voertuig voldoet aan alle eisen voordat het de weg op mag. De ILT (Inspectie Leefomgeving en Transport) voert daarnaast controles uit in de handelsfase om te bepalen of voertuigen die op de markt worden aangeboden aan de Europese- en nationale regelgeving voldoen.

2. Eisen voor toelating tot de weg

Voor iedere categorie gelden specifieke, technische eisen waaraan het voertuig moet voldoen om toegelaten te worden met een e-step op de openbare weg, ongeacht de toelatings- en toezicht regels. De meest belangrijke eisen zijn de maximumconstructiesnelheid, de maximummassa, de maximale afmetingen, het maximaal nominaal vermogen en het maximale aantal passagiers.

3. Eisen voor gebruik op de weg

Om op de weg te mogen rijden, moeten voertuigen voldoen aan specifieke eisen, zoals het hebben van een geldig kenteken, verzekering, helm, rijbewijs en een minimumleeftijd. Niet voor alle categorieën gelden dezelfde eisen met betrekking tot het hebben van een kenteken, het dragen van een helm en het in bezit zijn van een rijbewijs.

Technische eisen voor de elektrische step

Voor lichte LEV's, met uitzondering van elektrische (bak-)fietsen, geldt categorie 1b. Elektrische steps vallen onder categorie 1b van het nieuwe LEV-kader.

Voertuigen in categorie 1b mogen niet zwaarder zijn dan 55 kg. Dit is bepaald omwille van de verplaatsbaarheid in geval van defecten. Zo kunnen voertuigen tot een gewicht van 55 kg nog handmatig weggeduwd of getrokken worden van de gevarenzone.

De breedte en hoogte van lichte LEV's worden, vergeleken met de huidige eisen in de 'Beleidsregel aanwijzing bijzondere bromfietsen', in de hoogte aangepast van 2 naar 1,5 meter en in de breedte van 1,10 naar 0,75 meter. Ook zal je minimaal 16 jaar oud moeten zijn om deze voertuigen te mogen besturen.

Voertuigen zonder stuur en/of met één wiel vallen niet binnen de categorieën van het LEV-kader. Volgens het RDW vereisen dit soort voertuigen andere technische eisen en vaardigheden van de bestuurder.

Maximale snelheid en vermogen

De maximale constructiesnelheid is vastgesteld op 25 km/u, wat gelijk is aan die van elektrische fietsen en bijzondere bromfietsen. Om zo veel mogelijk in lijn te blijven met de snelheid van andere vervoersmiddel op het fietspad, is dit de doelstelling.

Het bepalen van het maximale vermogen van een e-step maakt deel uit van de verdere uitwerking van de technische eisen. Men verwacht dat deze eind september bekend zullen zijn.

Maximaal gewicht

Het nationaal kader uit Duitsland heeft het maximale gewicht van een elektrische step vastgesteld op 55 kg. Dit is ingesteld om te garanderen dat een defect voertuig nog steeds handmatig verplaatst kan worden van een gevarenzone.

Maximale afmetingen

Voor de afmetingen van een elektrische step is er gekeken naar de huidige eisen in de 'Beleidsregel aanwijzing bijzondere bromfietsen'. Ze zijn met elkaar vergeleken en aangepast aan de ideale afmetingen voor elektrische steps.

In de breedte heb ze een aanpassing gedaan van 1,10 meter naar 0,75 meter en in de hoogte van 2 meter naar 1,5 meter.

Rijbewijs en minimumleeftijd

In het nieuwe kader wordt gesteld dat een rijbewijs niet verplicht wordt voor het besturen van een elektrische step. Daarnaast wordt de minimumleeftijd vastgesteld op 16 jaar. Vanaf je 16e jaar mag je dus op de openbare weg rijden met een elektrische step en hoef je geen rijbewijs te hebben.

Kenteken en verzekering

Voor de LEV's uit categorie 1b, waar de elektrische steps onder vallen, zal een kenteken verplicht worden. Ook dien je het voertuig verplicht te verzekeren middels een WAM-verzekering (Wet aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen).

Helmplicht

Ondanks dat er de laatste tijd veel wordt gesproken over een helmplicht voor snorfietsers (die niet harder mogen rijden dan 25 km/u), gaat er voor de elektrische step geen helmplicht gelden.

Plek op de weg

De minister wil de snelheidsverschillen op de rijbaan zo beperkt mogelijk houden door bestuurders van elektrische steps gebruik te laten maken van het fietspad. Dit heeft als voordeel dat de verschillen in snelheid tussen elektrische steps en andere voertuigen op het fietspad zo klein mogelijk blijven. Op deze manier wordt de veiligheid voor iedereen op het fietspad gewaarborgd.

Streven naar een Europees kader voor LEV's

Het doel is om een Europees kader te creëren voor LEV's, waarmee het verschil van regels per lidstaat voorkomen worden. Zodra het EU-toelatingskader voor elektrische steps is vormgegeven, zullen (een deel van) de nationale vereisten (voornamelijk technische) vervallen.

Hoewel het Europese traject nog tijd in beslag gaat nemen, is het belangrijk om voor de tussenliggende periode in Nederland helderheid te verschaffen via een nationaal kader voor LEV's. Momenteel bevinden de gesprekken over een Europees kader zich nog in een vroeg stadium. Vandaar dat dit naar verwachting nog een poos op zich zal laten wachten.

Waarom is Nederland hier zo laat mee?

In veel landen binnen en buiten Europa zijn de elektrische steps al langere tijd legaal. Kijk maar naar onze Zuiderburen (België) waar je met de elektrische step legaal op de openbare weg mag rijden. Hier gelden echter wel regels en wetten voor waar je jezelf aan dient te houden. Maar waarom zijn die regels en wetten er niet in Nederland?

Nederland is vaak het land binnen de EU dat achterloopt met wetten en regels. Waar ze in andere landen sneller ingrijpen bij nieuwe ontwikkelingen is Nederland vaak terughoudend. Ierland is in dat geval het enige land dat een strenger beleid voert dan Nederland. Zo zij de e-steps in Ierland volledig verboden.

Daarnaast zijn er 4 lidstaten van de EU die vergaande regels en restricties hanteren op het gebruik van de elektrische step. In 22 van de 27 lidstaten is de elektrische step wel volledig toegestaan met enkel leeftijds- en snelheidsrestricties. Sommige landen hanteren ook nog een beleid waarbij een rijbewijs voor sommige e-steps nodig is.

Wat is het zicht op de nieuwe regels van de elektrische step in Nederland in 2023?

Of de e-step legaal in 2023 bereden kan worden is nog niet 100% zeker, maar wel erg waarschijnlijk. Maar welke regels gaan er dan precies gelden? Heb je bijvoorbeeld een rijbewijs nodig en geldt er een helmplicht voor bestuurders van de elektrische step?

Volgens het nieuwe kader Licht Elektrische Voertuigen zal elke fabrikant van elektrische steps alle modellen moeten laten keuren bij het RDW. Hiervoor is er gekozen voor het Duitse keuringsmodel en niet voor het keuringsmodel dat de rest van de lidstaten hanteert. Het andere keuringsmodel stelt de licht elektrische voertuigen gelijk aan de regels en wetten voor een elektrische fiets.

Een aantal van deze keuringseisen zijn terug te vinden in het nieuwe kader. Hierin staat onder andere dat de RDW gekeurde elektrische step niet zwaarder mag zijn dan 55 kg. Ook zal er een maximale snelheid gelden van 25 km/u, maar is het nog niet duidelijk of ook snellere varianten onder bepaalde voorwaarden legaal worden. Verder komt er geen helmplicht en dien je minimaal 16 jaar oud te zijn om te mogen rijden op een elektrische step in 2023.